همراه با مُحَرَم

نگاهی به آئین نخل گردانی در خور و بیابانک

خور، اصفهان- ایرنا- مراسم 'نخل گردانی' در دهه نخست محرم، کهن ترین آئین عزاداری در خور و بیابانک است که اهالی این شهرستان اعتقاد دیرینه و ریشه داری به آن دارند.

به گزارش ایرنا، آئین نخل بندی که قشر جوان با استفاده از تجارب سالخوردگان آن را انجام می دهند از روز پنجم مُحَرَم که از رسیدن ماه حزن و اندوه شیعیان و سوگواری سید و سالار شهیدان حضرت ابا عبدالله الحسین(ع) حکایت دارد، آغاز می شود.
مراسم نخل برداری یا نخل گردانی که کهن ترین آیین عزاداری در شهرستان خور و بیابانک محسوب می شود، به مفهوم تشییع نمادین پیکر مقدس سیدالشهدا امام حسین(ع)، هم در روز عاشورا و هم روز سوم شهادت آن امام است.
نخل، مجموعه ای ارزنده از جامه، شمشیر، آینه و زنگ است که مردم از گذشته های دور، آن را نذر حاجات خود کرده اند.
برپایی نخل با آراستن آن به جامه های رنگین در روز پنجم محرم الحرام آغاز می شود که حضور مردم بویژه زنان در آماده سازی آن، نقش بسزایی دارد.
از جمله نذرهای زنان در این روز، پوشاندن جامه های رنگین به نخل و علم است، در جلو و عقب نخل آینه می بندند و بر روی برآمدگی بالای نخل هم شش تیغه شمشیر دو به دو در سه ردیف مقابل یکدیگر قرار می گیرد که بر نوک هر کدام انار می زنند و سر هر شمشیر را با دستمال ابریشمی سیاه می بندند و درون نخل زنگ هایی کوچک و بزرگ می آویزند.
پس از آنکه نخل و علم آماده شد با ذکر صلوات و 'حسین گویان' بر دوش جوانان و عزاداران قرار می گیرد و به بیرون از حسینیه حمل می شود تا کسانی که نذری یا قربانی دارند جلوی پای نخل و علم انجام دهند.
در جلوی نخل، دو نفر به چاوشی می پردازند و همراهان در جواب هر بند آن 'یا حسین' می گویند.
هنگام عبور از خیابان و حرکت نخل در تمام شهر، دیگر افراد نیز به زیارت نخل می شتابند تا از فیض معنوی آن محروم نمانند.
پس از این مراسم، نخل دوباره به حسینیه انتقال داده می شود.
از شب ششم تا شب یازدهم، نخل در حسینیه به حرکت درمی آید که حاملان آن بیشتر جوانان هستند.
در شب ششم محرم ،حسینیه از رونق بیشتری برخوردار می شود، علم ها بر دوش سادات و نخل بر شانه جوانان به نشانه کاروان حسینی حرکت داده می شود و آن را دور حسینیه می چرخانند.
یکی از چاوش ها مصراعی از یک بیت را می خواند، موقعی که کلمات مصراع به پایان می رسد مردم'یا حسین' می گویند و حاملان نخل هم، آن را تکان می دهند و صدای زنگ داخل نخل، فضا را معنوی می سازد.
در پایان این مراسم و در روز عاشورا، جامه های رنگین را از علم و نخل باز و آن را سیاهپوش می کنند که نماد شهادت امام حسین (ع) است.
شهرستان کویری خور و بیابانک با حدود 20 هزار نفر جمعیت در 420 کیلومتری شرق اصفهان واقع است.